Hội chứng bàn chân bẹt là một dạng dị tật khá phổ biến trên thế giới với gan chân phẳng lì. Dị tật này sẽ gây tổn hại nghiêm trọng cho thần kinh cột sống, đồng thời ảnh hưởng đến sự phát triển về sau này của trẻ. Thăm khám hội chứng bàn chân bẹt để có thể phát hiện sớm bệnh, giúp cho việc phục hồi chức năng ở bàn chân trở nên đơn giản hơn.
Mục Lục
Hội chứng bàn chân bẹt là gì?
Bàn chân bẹt là một hội chứng mà mặt lòng bàn chân sẽ bằng phẳng, không bị lõm chút nào. Ở một số trẻ bụ bẫm khi nhìn cũng dễ bị nhầm lẫn với hội chứng bàn chân bẹt. Dị tật này ở phần lớn trẻ khi lên 6 tuổi sẽ tự hết nếu bàn chân được vận động tốt và mềm mại.
Trên thực tế, ở tất cả trẻ sơ sinh đều sẽ có bàn chân không lõm, không có vòm, hay còn gọi là bàn chân bẹt. Khi trẻ 2 – 3 tuổi thì vòm bàn chân sẽ bắt đầu hình thành cùng hệ thống dây chằng.
Thông thường, ở những người mà hệ thống dây chằng lỏng lẻo dễ dẫn đến dị tật bàn chân bẹt, các xương tại bàn chân sẽ không được cố định tốt, khi bàn chân in mực lên giấy hoặc đi trên cát thì không thấy có chỗ khuyết giống như dấu chân bình thường.
Nguyên nhân bị mắc hội chứng bàn chân bẹt
Hội chứng bàn chân bẹt thường là do thói quen đi bằng chân đất, đi xăng-đan hoặc dép có đế lót bằng phẳng từ lúc còn nhỏ tuổi. Một số trẻ mang gen xương khớp mềm nơi bàn chân cũng có thể phát triển thành hội chứng bàn chân bẹt. Đây là một dạng dị tật có yếu tố di truyền vì theo nghiên cứu ở nhiều gia đình, nếu cả bố mẹ đều mắc hội chứng này thì ngay cả con sinh ra cũng sẽ bị.
Những yếu tố có thể làm tăng nguy cơ bàn chân bẹt như: gãy xương, mắc một số bệnh lý chẳng hạn như thấp khớp hoặc những bệnh lý liên quan đến thần kinh, đái tháo đường, béo phì, người cao tuổi và phụ nữ mang thai.
Thống kê cho thấy rằng có khoảng 30% dân số bị hội chứng chân bẹt tùy thuộc vào cấp độ, có hoặc không có kèm theo giãn hay rách gân cơ chằng sau. Ban đầu, hội chứng này không gây đau, những đến một thời điểm nào đó, khi khung xương không còn đủ lực chịu, gây ra sự mất cân bằng thì người bệnh sẽ bị đau mắt cá chân, đầu gối hay đau khớp háng, thắt lưng.
Những điều bất lợi của hội chứng bàn chân bẹt
Những người mang dị tật bàn chân bẹt lúc đi lại, phần vòm (cạnh trong của bàn chân) sẽ có khuynh hướng áp sát xuống mặt đất, làm cho bàn chân dễ bị biến dạng về lâu về dài. Khi chạy nhảy, bàn chân không đủ linh hoạt nên dễ bị ngã, khi chân chạm xuống đất, cùng lúc đó gót sẽ vẹo ra phía ngoài, chân đổ vào bên trong làm ảnh hưởng đến khớp cổ chân, khả năng chạy nhảy sẽ bị những tác động không tốt.
Ngoài ra, hội chứng bàn chân bẹt cũng làm cho các xương ở cẳng chân bị xoay khi chạy nhảy hay đi lại khiến các khớp ở gối cũng xoay và lệch, từ đó sẽ dẫn đến đau, viêm, thậm chí là thoái hóa khớp gối sớm.
Sự lệch trục của cơ thể cũng sẽ làm ảnh hưởng đến vùng lưng và cổ. Hội chứng bàn chân bẹt nếu không được can thiệp chữa trị sớm dễ dẫn đến cấu trúc bất thường ở phần ngón chân cái, khiến ngón chân bị đẩy về sát bên cạnh ngón chân kế, gây viêm cân gan chân, gai gót chân, …
Hội chứng bàn chân bẹt có nguy hiểm hay không?
Không ít gia đình đã rất lo lắng, sợ sau này biến dạng chuyển nặng làm ảnh hưởng đến hình thể và phong cách của các cháu. Thậm chí có nhiều cháu tuy đã được mang giày nẹp để chỉnh hình nhưng qua một thời gian vẫn không thấy hiệu quả, mà có khi chân trẻ còn yếu hơn so với trước đây.
Đa số trẻ sơ sinh có bàn chân phẳng, lòng bàn chân không hề có hình vòm. Trải qua quá trình phát triển thì vòm sẽ hình thành, quá trình này có thể kéo dài từ 1 – 5 năm tuổi. Cấu trúc hình vòm giúp bé đi lại linh hoạt hơn. Chỉ tồn tại một số ít bàn chân bẹt kể cả khi đã đến tuổi trưởng thành vẫn không tạo được vòm. Nhất là những bé có bố hoặc mẹ mang gen bàn chân bẹt. Nếu không xuất hiện triệu chứng thì bàn chân bẹt rất ít gây phiền toái cho cuộc sống hằng ngày.
Nghĩa là “Bàn chân bẹt” ở những trẻ nhỏ mới tập đi là một điều bình thường của bàn chân ở giai đoạn đầu trong cuộc sống vận động. Khi trẻ đứng trên hai bàn chân bẹt (Lòng bàn chân phẳng và khít lên mặt sàn); khi nhón chân hoặc ngồi trên ghế, lòng bàn chân vẫn lõm như của người lớn; các xương ở bàn chân hoàn toàn bình thường; chính vì vậy mới có tên gọi là Bàn chân bẹt chức năng hay Bàn chân bẹt mềm mại, chứ không phải dạng bàn chân bẹt biến dạng cứng nhắc, cấu trúc xương đảo lộn (trường hợp này hiếm gặp hơn).
Hội chứng bàn chân bẹt có chữa được không?
Nếu phát hiện thấy biểu hiện của bàn chân bẹt thì bạn cần được thăm khám bởi các bác sĩ chuyên khoa. Việc chữa trị hội chứng bàn chân bẹt tốt nhất là ở trẻ có độ tuổi từ 2 đến 7 tuổi. Trong giai đoạn này, phương pháp điều trị bằng đế giày chỉnh hình sẽ là đơn giản và hiệu quả nhất. Tuy nhiên, việc lựa chọn phương pháp nào sẽ còn phụ thuộc vào mức độ nặng nhẹ và nguyên nhân dẫn đến bàn chân bẹt.
Trên đây là một vài thông tin về hội chứng bàn chân bẹt, bạn đọc, tham khảo và thăm khám để chữa trị sớm nhất có thể nhé