Tác dụng của mật gấu phải kể đến là sát trùng, giảm đau, thanh nhiệt, làm tan huyết khối và giúp các cơ bị giập nát, tổn thương nhanh lành. Vì có khả năng hoạt huyết mạnh nên rất thường được sử dụng trong việc điều trị các chứng đau cơ bắp, đau dây thần kinh tọa, đau khớp.
Mục Lục
Những đặc điểm của mật gấu
Tên gọi khác: Hoàng đởm, Hùng đởm
Tên khoa học là Fell Ursi
Thuộc họ Gấu – Ursidae
Hùng đởm hay mật gấu được lấy từ loài gấu. Tại Việt Nam, nguồn gốc của dược liệu Hùng đởm thường từ 3 loại gấu sau:
- Gấu heo (tên khoa học: Meurzus ursinus): Là một loài gấu có mõm giống như mõm giống lợn (heo).
- Gấu chó (tên khoa học: Helaretos malayanus): là loại gấu với màu lông ngà, tai nhỏ, kích thước nhỏ, ở ngực xuất hiện một khoang hình chữ V.
- Gấu ngựa (tên khoa học là Selenarctos thibetanus G.Cuvier): đây là loại gấu tương tự với gấu chó nhưng long màu trắng, kích thước lớn hơn gấu chó và ngực cũng có khoang hình chữ V.
Mật tốt nhất là được lấy từ gấu ngựa, có kích thước to bằng một cái phích nhỏ. Mật gấu heo thì được cho là chỉ có chất lượng trung bình. Chất lượng kém nhất là mật của gấu chó.
Về việc thu bắt và sơ chế mật gấu
Gấu được thu bắt quanh năm, bất kể mùa. Tuy nhiên, thường nhất là được thu bắt vào những ngày đông, nguyên nhân vì mùa này mật thường sẽ nhiều hơn những mùa còn lại. Vào mùa xuân, mật gấu tuy thường ít nhưng lại cho ra loại dược liệu có tác dụng tốt hơn.
Gấu ngựa sống trong môi trường tự nhiên thường hay trèo lên những cây cao để ăn mật ong. Sau khi ăn xong lại ngửa mặt lên trời và rơi xuống đất rồi ngủ. Người thu bắt gấu chỉ cần canh địa điểm, thời gian, đến bắt và trói lại, chờ cho đến khi gấu tỉnh lại (để mật được hồi lại) thì mổ lấy mật tươi.
Tác dụng của mật gấu
Theo các tài liệu xưa, tác dụng của mật gấu sẽ bao gồm:
- Thanh nhiệt, chống viêm, giảm đau, sát trùng.
- Làm tan huyết khối, hoạt huyết, chữa các chấn thương.
- Cải thiện dịch huyết từ gan và bảo vệ những tế bào gan.
- Giảm Cholesterol, hạ huết áp, giảm mỡ trong máu.
- Tăng cường hệ thống tiêu hoá.
- Hỗ trợ điều trị và ngăn chặn sự phát triển của những tế bào ung thư, đồng thời kéo dài tuổi thọ.
Tác dụng của mật gấu chữa bệnh gì?
Tác dụng của mật gấu phải kể đến như:
- Đau răng, ác thương, nhọt độc, đinh nhĩ, chữa đỏ mắt có màng.
- Chữa thấp nhiệt, thường hay lo lắng hồi hộp, sợ hãi, vàng da.
- Chữa bệnh lỵ lâu ngày không khỏi, đau dạ dày, hoàng đản, tay chân co quắp, rối loạn tiêu hóa.
- Giải độc và thanh nhiệt.
- Xung huyết, dùng để xoa bóp những chỗ bị sưng đau do tai nạn, té ngã hoặc chấn thương.
Liều lượng sử dụng:
Hùng đởm (mật gấu) có thể dùng để ngâm rượu xoa bóp bên ngoài da hoặc dùng theo đường uống để cải thiện sức khỏe và điều trị bệnh. Có thể được sử dụng độc vị hoặc cũng có thể kết hợp với những vị thuốc khác.
Để tác dụng của mật gấu được phát huy tối đa thì cần phải dùng theo liều lượng khuyến cáo là 0.5 – 2 g, dùng mỗi ngày, hòa tan với rượu hoặc nước ấm, dùng uống.
Sử dụng mật gấu và những điều cần lưu ý
- Không để dược liệu bị tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng.
- Không mang đun nóng hoặc để ở những nơi có nhiệt độ cao.
- Bảo quản ở môi trường lạnh hoặc có thể ngâm với rượu để bảo quản được lâu hơn.
- Phụ nữ mang thai và đang cho con bú thì không được sử dụng.
- Người hàn hư và nghẽn ống mật cũng không dùng.
- Không được dùng cho vết thương đang chảy máu. Chỉ được bôi khi máu đã ngừng chảy và bôi càng sớm càng tốt.
Tác dụng phụ của mật gấu
Mật gấu (hùng đởm) là dược liệu được sử dụng phổ biến và rộng rãi trong y học cổ truyền cũng như trong những mẹo chữa bệnh dân gian. Tuy nhiên, ngày nay nhiều nghiên cứu cho thấy rằng Mật gấu chứa nhiều thành phần có hại cho sức khỏe con người.
Một số nguy cơ phải kể đến khi sử dụng Mật gấu là:
- Chất độc hại có khả năng gây ra bệnh viêm gan. Mặt khác mật cũng được cho rằng chứa chất gây ra bệnh ung thư gan.
- Gấu mỗi mọt ngày có thể uống rất nhiều lít mật ong, đồng thời tiêu hóa hàng yến thịt sống, mà trong khi còn người thì không thể. Do đó, khi người sử dụng Mật gấu rất có thể gây nóng và ngộ độc. Sử dụng nhiều và quá liều sẽ làm phá hủy tế bào gan, thận dẫn đến suy gan và tử vong.
Ngoài ra, ngày nay gấu được nuôi nhốt để nhằm phục vụ công tác hút mật. Trong suốt quá trình đó sẽ được tiêm kháng sinh trực tiếp để phòng chống nhiễm trùng. Do đó, trong Mật gấu luôn có một lượng kháng sinh khá lớn, gây nguy hiểm cho người dùng, đặc biệt khi dùng qua đường uống.
Mật gấu là dược liệu chiết xuất từ mật của loài gấu trong tự nhiên hoặc được nuôi nhốt. Tuy nhiên, các tác dụng của mật gấu cũng như độ an toàn lúc sử dụng rất mơ hồ. Vì vậy, để có thể đảm bảo an toàn, người dùng nên trao đổi kỹ với thầy thuốc, bác sĩ hoặc những người có chuyên môn trước khi sử dụng.