Viêm mao mạch dị ứng hay với tên gọi khác là bệnh Henoch – Schonlein (HSP) là một bệnh lý thứ phát cấp tính, gây tổn thương lan tỏa hệ thống vi mạch tại nhiều cơ quan như: khớp, tim mạch, da, đường tiêu hóa,…
Mục Lục
Viêm mao mạch dị ứng là gì?
Viêm mao mạch dị ứng là một bệnh tự dị ứng, có tổn thương lan tỏa hệ thống vi mạch ở nhiều cơ quan bên trong cơ thể, gây viêm và chảy máu tại mao mạch nhỏ ở khớp, da, thận, ruột của người bệnh.
Viêm mao mạch dị ứng là bệnh xảy ra chủ yếu ở người trẻ tuổi và trẻ em, với trường hợp xảy ra trước 5 tuổi là 50% và trong độ tuổi 3-10 là 75%, mức độ lưu hành bệnh ở độ tuổi từ 2-16 là khoảng 2%, ở nam giới tỷ lệ mắc bệnh cao gấp 2 lần nữ.
Đây là bệnh lý liên quan đến rối loạn khả năng tự miễn dịch vì thế bệnh không lây lan giữa người tiếp xúc với người bệnh.
Nguyên nhân bị mắc bệnh viêm mao mạch dị ứng
Nguyên nhân viêm mao mạch dị ứng cho đến ngày nay vẫn còn chưa được biết rõ. Theo nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng bệnh viêm mao mạch dị ứng cùng những trường hợp sau có liên quan:
Khởi phát bệnh sau khi bị mắc các bệnh lý về nhiễm trùng đường hô hấp trên vài tuần, trước khi xuất hiện triệu chứng bệnh với tỷ lệ chiếm khoảng 30 – 50%.
Nguyên nhân là vì các vi khuẩn hoặc virut như tụ cầu, trực khuẩn lao, liên cầu, nấm. Một vài trường hợp xuất hiện bệnh sau khi người bệnh dùng thuốc, sau khi đi tiêm phòng vacxin hoặc sau khi bị côn trùng đốt.
Bệnh còn có liên quan đến viêm da dị ứng, cơ địa dị ứng, sau khi ăn những thức ăn lạ hoặc khi thời tiết thay đổi.
Triệu chứng bệnh thường thấy
Bệnh viêm mao mạch dị ứng có những triệu chứng thường gặp là:
- Nổi ban – xuất huyết: Nổi chấm và nốt ở dưới da, ở mặt gấp của đùi, cẳng tay, mông, cẳng chân,… không gây ngứa. Các nốt ban thường ít gặp ở thân mình, đôi khi có thể xuất hiện ở mũi, tai hay bộ phận sinh dục.
- Đau khớp: chiếm khoảng 75% trường hợp mắc viêm mao mạch dị ứng. Các vị trí khớp nằm gần kề với vị trí bị xuất huyết làm ảnh hưởng gây đau đớn, phù quanh khớp, hạn chế cử động, đau gân.
- Các triệu chứng về tiêu hóa: Bệnh nhân sẽ xuất hiện đau quanh vùng rốn, đau liên tục và âm ỉ. Bệnh nhân cũng có thể đau vùng thượng vị, khu trú hoặc lan tỏa, đi kèm các hiện tượng như nôn và buồn nôn.
Các triệu chứng khác kèm theo như viêm cầu thận, xuất huyết tiêu hóa, đi tiểu ra máu hay protein niệu.
Đặc biết ở trẻ em, bệnh viêm mao mạch dị ứng có các triệu chứng đặc trưng như: nổi ban xuất huyết ở dạng chấm, đau bụng, nôn, … gây ra cảm giác khó chịu, dẫn đến tình trạng bỏ ăn, quấy khóc,… Bố mẹ cần quan sát, theo dõi trẻ liên tục và đưa đến khám bác sĩ ngay khi vừa phát hiện triệu chứng. Nếu bệnh để lâu sẽ gây ảnh hưởng đến những cơ quan như: tim, phổi; gây ra các triệu chứng rất nặng nề, gây khó khăn trong việc điều trị, thậm chí nguy hiểm tính mạng.
Bệnh có nguy hiểm không?
Bệnh viêm mao mạch dị ứng có thể 1gây nhiều biến chứng nguy hiểm như:
Tổn thương khớp
Biểu hiện ở tổn thương khớp sẽ bao gồm: Đau khớp, phù quanh khớp, cử động bị hạn chế, viêm khớp mức độ trung bình; tổn thương thường đối xứng; đôi khi đau gân phối hợp.
Tổn thương khớp sẽ được điều trị khỏi chỉ trong vài giờ hoặc có thể vài ngày, đôi khi tái phát nhưng không làm khớp bị biến dạng khớp.
Tổn thương cơ thì có thể thấy được, khi thực hiện sinh thiết cơ sẽ phát hiện được những tổn thương hoại tử ở một động mạch cơ.
Tổn thương tiêu hoá
Bệnh nhân ban đầu có thể đau vùng thượng vị khu trú hoặc lan tỏa, đi kèm với buồn nôn và nôn.
Tình trạng đau có thể kéo dài vài giờ, thậm chí vài ngày hoặc tái phát. Ngoài ra, người bệnh còn có thể bị xuất huyết tiêu hoá với những biểu hiện: nôn ra máu, đi ngoài phân đen hoặc phân có lẫn máu, kèm với đau bụng dữ dội. Tiếp theo có thể dẫn đến một số biến chứng nguy hiểm như:
Lồng ruột cấp: là biến chứng nghiêm trọng nhất của tổn thương đường tiêu hoá, chiếm khoảng 5% trong các trường hợp.
Tắc ruột, nhồi máu, thủng hoặc giãn đại tràng,…
Khi mắc bệnh này thì bệnh nhân còn có thể bị viêm tụy cấp.
Tổn thương thận
Các biểu hiện ở tổn thương thận như: Thận đái máu vi thể hoặc đại thể, trong nước tiểu có kèm protein, đối với trường hợp protein niệu kéo dài thường sẽ đi kèm với đái máu vi thể, một số có bạch cầu niệu nhưng không nhiễm khuẩn…
Một số trường hợp mắc bệnh trẻ em có sự tiến triển nhanh của hội chứng viêm cầu thận.
Một vài biến chứng nguy hiểm khác của bệnh viêm mao mạch dị ứng
Đối với bộ phận sinh dục nam giới: khi mắc bệnh có thể bị xoắn thừng tinh và viêm tinh hoàn.
Tổn thương ở tim phổi: Khi bị viêm mao mạch dị ứng, bệnh nhân có thể bị tràn dịch màng phối hoặc phổi xuất huyết; nhồi máu cơ tim.
Một vài thông tin về bệnh viêm mao mạch dị ứng giúp bạn đọc tham khảo, cũng như tìm hiểu kĩ về căn bệnh và có thể tìm ra hướng giải quyết tốt nhất nhé.